SORU 1: Belli bir dönemde işletmenin varlıklarını, borçlarını ve öz sermayesini sınıflandırılmış olarak gösteren mali tabloya verilen isim aşağıdaki seçeneklerden hangisinde verilmiştir?
A) Öz Sermaye Tablosu
B) Gelir Tablosu
C) Fon Akım Tablosu
D) Nakit Akım Tablosu
E) Bilanço
Çözüm: basit bir soru, bilanço doğru seçenek
SORU 2:
ABC Sigorta A.Ş’nin Cari Oranı 1,5’tir. Kısa Vadeli Yükümlülükler 600 milyar TL ise Net Çalışma Sermayesi aşağıdaki seçeneklerden hangisinde verilmiştir?
A) 100 milyar TL
B) 300 milyar TL
C) 400 milyar TL
D) 500 milyar TL
E) 600 milyar TL
Çözüm: Cari oran: Cari Varlıklar / Kısa Süreli Yükümlülükler= 1,5
Cari Varlıklar / 600 Milyar TL= 1,5
Cari Varlıklar = 900 Milyar TL
Net İşletme Sermayesi: Cari Varlıklar – Kısa Süreli Yükümlülükler
: 900 Milyar TL – 600 Milyar TL
: 300 Milyar TL
SORU 3:
ABC Sigorta, acentesi aracılığıyla 5.000 TL + BSMV karşılığında bir işyeri hırsızlık sigortası tanzim etmiştir. Acente bu işlemden %10 komisyon almıştır. Sigorta ettiren primin 1/5’ini ve BSMV’yi peşin ödemiştir ve geri kalan tutar için 3 ay vadeli çek vermiştir. Acente aynı gün tahsil ettiği tutarı komisyonunu düştükten sonra şirketin hesaplarına aktarmış ve aynı gün içinde çek sigorta şirketine ulaştırılmıştır. ABC Sigortanın yevmiye kaydı aşağıdaki seçeneklerden hangisinde verilmiştir?
Çözüm: Seçeneklerde doğru seçenek yok. A seçeneği doğru denilmiş ancak, hem nazım hesaplar birleşik yevmiye kaydı olarak normalde yapılmaz hem de Borçlu Nazım Hesaplar ile Alacaklı Nazım Hesaplar karşılıklı çalışır. Oysa seçenekte, Borçlu Nazım Hesaplar ile Borçlu Nazım Hesaplar çalıştırılmıştır.
SORU 4:
Mehmet Bey 1 Ocak’ta aracıyla kaza geçirmiş ve aynı gün yetkili servise aracını bırakmıştır. 2 Ocak’ta eksper aracı incelemiş ve araçta 28.800 TL’lik ( 19.800 TL yedek parça + 9.000 TL işçilik) hasar olduğuna dair rapor tutmuş ve şirkete raporu göndermiştir. Şirket 3 Ocak’ta gerekli parçaların siparişini vermiş ve yetkili servise aracın tamir edilmesi için talimat vermiştir. 6 Ocak’ta araç tamir edilmiş ve Mehmet Bey aracını teslim alıp ibranameyi imzalayarak tamirhaneden ayrılmıştır. Şirket, 8 Ocak’ta tamirhaneye olan borcunu, 10 Ocak’ta da yedek parçaların ödemesini yapmıştır.
Buna göre şirketin açtığı muallak tazminat karşılığı dosyasını kapatması gerekli tarih aşağıdaki seçeneklerden hangisinde verilmiştir?
Çözüm: Geçmişte benim görüşüme dayalı olarak mevzuata giren bir husus sorulmuş. Araç tamir ettirildikten, hasta hastanede tedavi ettirildikten sonra sigortacının sigortalı/mağdura karşı sorumluluğu yerine getirildiğinden, bu durumda sigortacının bu andan itibaren anlaşmalı kurumlara (anlaşmalı servis, anlaşmalı hastaneye vs) borcu olur ve Anlaşmalı Kurumlara Borçlar hesabında gösterilmesi gerekmektedir. Doğru seçenek arabanın tamir edilip ve sigortalıya teslim edilmesi tarihi olan 6 Ocaktır.
SORU 5:
Hayat dışı sigortacılık alanında faaliyet gösteren ABC Sigortanın 202X yılı sonunda yaptığı çalışmalar neticesinde aşağıdaki tutarlara ulaşılmıştır.
i. Yürürlükteki sigortacılık mevzuatın gerekli kıldığı minimum özsermaye 90 milyon TL
ii. Sermaye yeterliliği mevzuatına göre gerekli özsermaye 150 milyon TL
iii. Şirketin mevcut özsermayesi 180 milyon TL
Buna göre, Şirketin tesis etmesi gereken minimum garanti fonu aşağıdaki seçeneklerden hangisinde verilmiştir?
A) 30
B) 50
C) 60
D) 90
E) 150
Çözüm: Aşağıda verilen Sigortacılık Kanununun maddeleri ve Sigorta ve Reasürans İle Emeklilik Şirketlerinin Sermaye Yeterliliklerinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik gereği gerekli sermeyanen 1/3 minimum garanti fonu olarak ayrılması gerekmektedir. Doğru seçenek b seçeneğidir. Tabi soruda maddi hata olarak 50 denilmiş, kasdedilen 50 Milyon TL
“i) (Değişik: 13/6/2012-6327/47 md.) Minimum garanti fonu: Sigorta şirketleri ile reasürans şirketleri için gerekli özsermayenin en az üçte birine denk düşen tutarı, …
(4) (Değişik: 13/6/2012-6327/52 md.) Hayat dışı sigorta şirketleri, hesaplama yöntemi yönetmelikle belirlenecek gerekli özsermayenin üçte birinden az olmamak kaydıyla teminat olarak minimum garanti fonu tesis eder. Minimum garanti fonu, hiçbir dönemde çalışılan branşlar itibarıyla gerekli olan asgarî sermaye tutarlarının üçte birinden az olamaz. Bu şirketlerin bir yıldan uzun süreli yaptıkları ferdî kaza, hastalık ve sağlık sigorta sözleşmeleri için ayıracakları teminatlar hakkında ikinci fıkra hükmü uygulanır. Ancak, Müsteşarlık bu maddede belirtilen sınırlar içinde kalmak kaydı ile gerekli gördüğü sigorta branşları için usul ve esasları yönetmelikle belirlenecek hesaplama yöntemi getirebilir. Yeni kurulan sigorta şirketlerinin ilk üç yıl itibarıyla bir yıl ve bir yıldan kısa süreli tüm sigorta sözleşmelerinden doğan taahhütlerine karşılık olarak ayıracakları teminat tutarı şirketin ödenmiş sermayesi de dikkate alınarak Müsteşarlıkça tespit edilir.”
Sigorta ve Reasürans İle Emeklilik Şirketlerinin Sermaye Yeterliliklerinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik
“Gerekli özsermaye
MADDE 6 – (1) Gerekli özsermaye, 7 nci maddede belirtilen birinci ve 8 inci maddede belirtilen ikinci yöntem ile elde edilen sonuçlardan büyük olanıdır.
Birinci yönteme göre gerekli özsermaye
MADDE 7 – (1) Birinci yönteme göre gerekli özsermaye; hayat dışı, hayat ve emeklilik branşları için hesaplanan sonuçların toplamıdır.
(2) Hayat dışı branşlar için gerekli özsermaye prim ve hasar esasına göre bulunan tutarlardan büyük olanıdır.
…
İkinci yönteme göre gerekli özsermaye
MADDE 8 – (1) (Değişik:RG-11/7/2017- 30121) İkinci yönteme göre gerekli özsermaye; aktif riski, reasürans riski, muallak tazminat karşılığı riski, yazım riski ve kur riski hesabı sonucunda bulunan tutarların toplamıdır.
…”
SORU 6:
ABC Sigorta 1.000 avro prim karşılığı seyahat sağlık sigortası tanzim etmiştir. Yapılan anlaşmaya göre iki taksitle tahsil edilecek primin ilk taksiti peşin, ikinci taksiti ise 3 ay sonra ödenecektir. İlk taksit şirketin döviz hesaplarına aktarılmış ve aktarıldığı tarihte avro kuru 10 TL olduğu belirlenmiştir. Şirketin muhasebe kaydı aşağıdaki seçeneklerden hangisinde verilmiştir? (Komisyon ve vergi olmadığını varsayarak çözünüz.)
Çözüm: Bankalar 5.000 TL, Sigortalılardan Alacaklar 5.000 TL borç kaydı, Yazılan Brüt Prim 10.000 TL alacak kaydı olması gerekir. Ancak 786 hesap kodu olmalıydı,796 olarak yanlış verilmiştir.
SORU 7:
ABC Sigorta A.Ş’nin yıl sonuna ilişkin teknik çalışmaları neticesinde aşağıdaki tablo oluşmuştur.
| Yabancı Para veya Yabancı Paraya Endeksli Varlıkların Toplamı | Yabancı Para veya Yabancı Paraya Endeksli Yükümlülüklerin Toplamı |
| 10.000.000 TL | 6.000.000 TL |
Yukarıda verilen tabloyla ilgili aşağıdaki yorumların hangisi doğrudur?
Çözüm: Bu hususa ilişkin Hazine Müsteşarlığının 2008/24 sayılı Duyurusunda şu örnek verilmiştir.
“Üçüncü fıkra için ise öncelikle yabancı para yükümlülük kur riski oranının tanımı hatırlanmalıdır. 4’üncü maddedeki tanımlara göre bu oran, Şirketlerin yabancı para veya yabancı paraya endeksli varlıkları toplamının, yabancı paraya endeksli yükümlülükleri toplamına oranıdır. Buna göre aşağıdaki tablodan, oran ve orana göre yapılması gereken işlemler takip edilebilecektir.
| Yabancı Para veya Yabancı Paraya Endeksli Varlıkların Toplamı (TL) (A) | Yabancı Paraya Endeksli Yükümlülükleri Toplamı (TL) (B) | Yabancı Para Yükümlülük Kur Riski Oranını (%) (A/B) | |
| 100 | 70 | 142,9 | Oran %130’dan büyük olduğu için şirket yabancı para veya yabancı paraya endeksli varlıklarının ancak 70*%130=91 TL’lik kısmını teknik karşılıkları karşılayan varlıklarda gösterilebilir. |
| 120 | 180 | 66,7 | Oran %70’den küçük olduğu için şirket bu oranı artırıcı tedbirler almalıdır. (Bu tedbirler yabancı para veya yabancı paraya endeksli varlıklarını artırmak şeklinde olacaktır) |
| 250 | 300 | 83,3 | Oran %130’dan küçük, %70’den büyük olduğu için şirketin pozisyonu Yönetmeliğe uygun olup 250 TL’lik yabancı para veya yabancı paraya endeksli varlıklarının tamamını teknik karşılıkları karşılayan varlıklarda gösterilebilir. |
Buna göre, dövizli varlıklar (10.000.000 TL) / dövizli yükümlülükler (6.000.000 TL) %130’dan büyük olduğu için dövizli varlıklar *%130 = 7.800.000 TL yi aşan varlıklar teknik karşılık karşılayan varlık kabul edilmez.
Doğru seçenek: “Dövizli Varlıklar/Dövizli Yükümlülükleri %130 aştığı için dövizli yükümlülüklerin %130’u aşan varlıklar, teknik karşılıkları karşılayan varlık olarak gösterilemez” olmalıydı. Ancak doğru seçenek olarak verilen D seçeneğinde “dövizli yükümlülüklerin” ibaresi hataen yazılmamıştır.
SORU 8:
ABC Sigorta, nakliyat branşında yazdığı poliçeler için tahmini bitiş süresini belirleyemediği için gün esasına göre kazanılmamış primler karşılığı hesaplayamamaktadır. Belirtilen durumda ABC Sigortanın kazanılmamış primler karşılığını aşağıdaki yöntemlerden hangisi ile hesaplaması gerekmektedir?
Çözüm: Son üç ayda yazılan primin %50 si
SORU 9:
ABC Sigorta ile RNS Reasürans arasında 25.000 TL saklama paylı 4 dilimlik (plen) aşkın paylı (eksedan/surplus) reasürans anlaşması bulunmaktadır. Anlaşmaya göre %20 reasürans komisyonu verilmektedir. Buna göre, 200.000 TL primi olan bir poliçenin reasüröre devredilmesi durumunda Sedan Payı, Reasürör Payı, Reasürans Komisyonunun dağılımı aşağıdaki seçeneklerden hangisinde verilmiştir?
| Sedan Payı | Reasürör Payı | Reasürans Komisyonu | |
| A) | 100.000 | 100.000 | 40.000 |
| B) | 25.000 | 175.000 | 5.000 |
| C) | 25.000 | 175.000 | 40.000 |
| D) | 25.000 | 175.000 | 35.000 |
| E) | 100.000 | 100.000 | 20.000 |
Çözüm: 200.000 TL primli poliçede soruda belirtilmedi ancak azami konservasyon tutulması halinde;
25.000 TL saklama payı
4*25.000 TL reasürör payı,
200.000 TL – reasürör payı – saklama payı: 75.000 TL trete aşan kısım yine sigorta şirketi üzerinde kalacaktır. Bu durumda;
Saklama payı: 25.000 TL + 75.000 TL (aşan kısım): 100.000 TL
Reasürör payı: 100.000 TL
Reasürans komisyonu: 100.000 TL reasürör payı * %20 = 20.000 TL
Doğru seçenek: E
SORU 10:
Verilen tabloda bir sigorta şirketine ait gelir tablosundan alınmış kalemler yer almaktadır. Şirket hesaplamalarını, Sigorta ve Reasürans ile Emeklilik Şirketlerinin Teknik Karşılıklarına Ve Bu Karşılıkların Yatırılacağı Varlıklara İlişkin Yönetmelik’te belirtilen tanımlara uygun olarak hesaplamaktadır. (Not: Gelir ve gider hesaplarına dikkat ediniz)
| Yazılan Primler: | 950 |
| Kazanılmamış Primler Karşılığı: | 100 |
| Devreden Kazanılmamış Primler Karşılığı: | 150 |
| Ödenen Hasarlar: | 950 |
| Muallak Tazminat Karşılığı: | 200 |
| Devreden Muallak Tazminat Karşılığı: | 50 |
| Devam Eden Riskler Karşılığı: | 150 |
| Devreden Devam Eden Riskler Karşılığı: | 100 |
Verilen bilgilere göre, Şirketin dönem sonu kar/zararı aşağıdaki seçeneklerden hangisinde verilmiştir?
Çözüm:
| Yazılan Primler: | 950 |
| Devreden Kazanılmamış Primler Karşılığı: | 150 |
| Devreden Muallak Tazminat Karşılığı: | 50 |
| Devreden Devam Eden Riskler Karşılığı: | 100 |
| 1.250 | |
| Ödenen Hasarlar: | -950 |
| Muallak Tazminat Karşılığı: | -200 |
| Kazanılmamış Primler Karşılığı: | -100 |
| Devam Eden Riskler Karşılığı: | -150 |
| -1.400 | |
| Zarar | -150 |
SORU 11:
Türkiye Muhasebe ve Finansal Raporlama Standartları hangi Kurum tarafından yayımlanmaktadır?
Çözüm: Çok basit soru Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu
SORU 12:
Sigortacılık mevzuatına göre bir sigorta şirketinin zorunlu trafik sigortasında herhangi bir yıldaki prim üretimi bir önceki yılın öz sermayesinin 5 katı ile sınırlıysa, sigorta şirketi bir sonraki yıl prim üretim limitini artırmak için içinde bulunduğu yılda aşağıdakilerden hangilerini yapabilir?
I. Bedelli sermaye artışı
II. Bedelsiz sermaye artışı
III. Kar elde etmek
IV. Bankadan kredi almak
A) I ve II B) II ve IV C) Yalnız II D) I ve III E) I, II ve III
Çözüm: 13.05.2020 tarihinde yayınlanan 2020/8 sayılı Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortasında Prim/Özsermaye Katsayısı Uygulamasına Ve Azami Prim Artış Oranlarına İlişkin Genelge ile sermaye gücüne dayalı büyüme modeline geçiş sağlanmıştır. Buna göre 2020 yılı ilk sekiz ay hariç sigorta şirketleri trafik sigortasında üretecekleri yıllık prim tutarı ilgili yılsonu öz sermayelerinin beş katını aşamayacaktır. Ancak, 08/12/2021 tarihinde yayınlanan 2021/26 sayılı Genelge ile sigorta şirketleri trafik sigortasında üretecekleri yıllık prim tutarı ilgili yılsonu öz sermayelerinin dört katını aşamayacağı öngörülmüştür. Dolaysıyla soru eski mevzuata göre sorulduğundan hatalı olmuştur.
Diğer taraftan, sorudaki “kar elde etmek” denilirken kastedilen “net kar” olması gerekmektedir, zira brüt kar edildiği halde vergi karşılığı nedeniyle teorik olarak “net zarar” elde edilebilir.
Ayrıca, özsermaye ne olması gerektiği de tartışılması gerekmektedir. Ancak söz konusu Genelgelerde bir tanım bulunmamaktadır. Bu konudaki düzenlemeler ise aşağıda verilmiştir:
Sigortacılık Kanunu
k) Özkaynak: Sigorta şirketleri ile reasürans şirketlerinin ödenmiş veya Türkiye’ye ayrılmış sermayeleri, her türlü yedek akçeleri, yeniden değerleme fonu, dağıtılmamış kâr, kâr ve sermaye yedekleri ile Müsteşarlıkça uygun görülecek sermaye benzeri kaynaklar ve diğer kaynaklardan varsa bilanço zararı ile Müsteşarlıkça uygun görülecek diğer değerlerin düşülmesinden sonra bulunan tutarı,
Sigorta ve Reasürans İle Emeklilik Şirketlerinin Sermaye Yeterliliklerinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik
Özsermaye
MADDE 4 – (1) Özsermaye; ana sermaye, katkı sermaye ve diğer sermaye kalemlerinin toplamından beşinci fıkrada belirtilen indirimlerin yapılmasıyla bulunur.
(2) Ana sermaye aşağıdaki kalemlerin toplamından oluşur.
a) Ödenmiş sermaye,
b) Sermaye yedekleri,
c) Kâr yedekleri,
ç) Türkiye Muhasebe Standartları gereği öz kaynaklara yansıtılan kayıp ve kazançlar,
d) Genel kurulca ödenmesine karar verilen temettü düşüldükten sonraki net dönem kârı,
e) Geçmiş yıllar kârları.
(3) Katkı sermaye şu kalemlerden oluşur.
a) Dengeleme karşılığı,
b) Sermaye benzeri kredilerin kooperatif şeklinde kurulan şirketler için tamamı, diğer şirketler içinse gerekli özsermayenin en fazla %30’una kadar olan kısmı.
(4) Diğer sermaye kalemleri şunlardır.
a) (Değişik ibare: RG-26/10/2019-30930) Bakanlıkça uygun görülmesi, nominal sermayenin en az %25’inin ödenmiş olması ve gerekli özsermayenin %30’u ile sınırlı olmak kaydıyla taahhüt edilen sermayenin %50’si.
(5) Aşağıdaki kalemler özsermaye hesabından indirilir.
a) Dönem zararı,
b) Geçmiş yıllar zararları,
c) Şirketin kendi hisseleri,
ç) İştirakler, bağlı ortaklıklar, bağlı menkul kıymetler ve müşterek yönetime tabi teşebbüsler arasında yer alan sigorta, reasürans ve emeklilik şirketlerinin (Tarım Sigortaları Havuzu ve Emeklilik Gözetim Merkezi hariç) ödenmiş sermayesinin şirketin ortaklık payı ile çarpılması sonucunda bulunan tutar,
d) (Değişik ibare: RG-26/10/2019-30930) Bakanlıkça belirlenebilecek diğer kalemler.
Buna göre, “d) Genel kurulca ödenmesine karar verilen temettü düşüldükten sonraki net dönem kârı,” şeklindeki düzenlemesi nedeniyle temettü olarak dağıtılabilecek tutarların sermaye eklemek suretiyle yapılan bedelsiz sermaye artışının, prim tavanını genişletmesi gerekmektedir.
Sonuçta; soru için D doğru seçenek denilmekle birlikte kanaatimce yanlıştır.
SONUÇ
SEGEM tarafından aktüerlik için 2.seviyede yapılan muhasebe ve finansal tablolar sınavı daha profesyonelce hazırlanması gerektiğini düşünüyorum. Ayrıca başta TFRS 17 olmak üzere TMS/TFRS bilgisine yönelik soruların bu sınavda ağırlıklı olması gerekmektedir. Bu kapsamda yayınlanan sorularda TFRS bilgisi ölçülmemesini çok yanlış buluyorum.