Konut Sigortalarında Dikkat Edilecek Hususlar
Kahramanmaraş depremlerinden sonra yaşanan yüksek eksik sigorta durumları nedeniyle hem Zorunlu Deprem Sigortası (ZDS) hem de İhtiyari Deprem Sigortası (İDS) kapsamında bazı değişiklikler yapıldı.
Bu düzenlemelere göre:
-ZDS teminatları, her ay açıklanan ÜFE artışı üzerinden otomatik olarak güncelleniyor. (DASK sitesinde yayınlanıyor)
DASK | Doğal Afet Sigortaları Kurumu | Tarife
-İDS poliçeleri ise artık minimum teminat tutarlarının altında düzenlenemiyor (Türkiye Sigorta Birliği sitesinde yayınlanıyor).
İhtiyari Bedel Güncellemesi Tarife değişikliği.pdf
Aralık 2024 ve Ocak 2025 için Teminat Tutarları
-Aralık 2024:ZDS teminatı: 7.718 TL/m² (azami 1.636.177 TL). İDS asgari teminatı: 18.342 TL/m² olmak üzere toplam poliçe bedeli: 26.060 TL/m² üzerinden düzenlenebilir.
-Ocak 2025:ZDS teminatı: 7.769 TL/m² (azami 1.646.975 TL). İDS asgari teminatı: 18.600 TL/m² olmak üzere toplam poliçe bedeli: 26.369 TL/m² üzerinden düzenlenebilir.
Özetle, 100 m2 bir konutunuz için 776.900 TL ZDS, 1.860.000 TL İDS olmak üzere toplam 2.636.900 TL teminat alabilirsiniz.
İDS poliçesi oluştururken yukarıdaki asgari teminat olduğundan bulunduğunuz ildeki gerçek konut inşa maliyetlerini baz alın. Örneğin, TOKİ’nin kahramanmaraş bölgesinde tünel kalıp sistemiyle inşa ettiği konutların maliyetinin yaklaşık 30.000 TL/m² olduğunu unutmayın.
Diğer bir husus, DASK 212 m2 kadar olan konutlar ve konutların altındaki işyerlerine teminat veriyor, eğer bunu aşan bir konutunuz varsa aşan kısmın tamamına İDS yaptırmalısınız.
Sigorta Yaptırırken Dikkat Edilmesi Gerekenler:
Yangın sigortası ile yangının, yıldırımın, infilakın veya yangın ve infilak sonucu meydana gelen duman, buhar ve hararetin sigortalı mallarda doğrudan neden olacağı maddi zararlar, sigorta bedeline kadar temin olunmuştur. Sigorta bedeli belirlenirken dahil edilmesi gereken şeyler:
Bina ve Sabit tesisatları (Temeller dahil )
İşyeri için Makine & Tesisat ve Demirbaş & Dekorasyon / Konutlar için Tesisat, Dekorasyon
İşyeri için Emtea (Hammadde –Yarı mamul – Mamul ) / Konutlar için Eşya (Beyaz eşya dahil)
– Aksine sözleşme yoksa; binaların dışındaki bahçıvan evi, garaj, su deposu, kömürlük gibi eklentiler ile binaların içlerinde veya üzerlerinde bulunan her çeşit sabit tesisat, asansör ve yürüyen merdivenler, yıldırımlık, televizyon anteni gibi binayı tamamlayan şeyler ile temeller ve istinat duvarları sigorta bedelinin kapsamı içindedir.
– Bahçe ve çevre duvarları, rıhtımlar, teraslar, iskeleler, çeşmeler, bina dışındaki heykeller, sarnıç ve havuzlar gibi şeyler ancak poliçede belirtilmeleri kaydıyla sigorta bedelinin kapsamı içindedir.
1-Sigorta Şirketi Seçimini doğru yapın.
Depremden sonra bazı şirketlerin batma ihtimali olabilir, o yüzden arkasında güçlü sermayedar olan ve mali bünyesi güçlü şirketleri seçin.
2-Sigorta Tahkim Üyesi Olan Şirketleri Seçin.
Uzun süreli mahkeme yargılamalarında paranızın değersiz olacağı için, uyuşmazlık olması halinde 4 ayda yargılama yapan Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvurmanızı tavsiye ederim. Ancak bunun için seçeceğiniz şirketin STK ya üye olması gerekir, buna şirket seçimin de dikkat edin.
3-Şirketlerin Bilgilendirme Formlarını İnceleyin.
Mevzuata göre poliçe başlangıcında ve sigorta süresince önemli sayılacak hususları size detaylı şekilde aydınlatması lazım. Mesela yazlık evinizi sigorta yaptırırken, bir ay boş kalması halinde hırsızlık teminatından dolayı tazminat alamayacağını size detaylı aydınlatması lazım. Beyoğlu’nda yaşlı binalara şirketler çökme teminatı vermemekte, bunu bilgilendirme formunda açık ve anlaşılır şekilde yazması ve size anlatması lazım.
Şirketler bazen bilgilendirme formu vermemekte veya aydınlatmayı yapmamaktadır, bu durumda itiraz edin.
4-Doğru metrekare üzerinden sigorta yaptırın.
Tapunuzdaki metrekare sadece iç mekan ölçümünü esas alır. Evinizin dış duvarları ve ortak alanlardaki (asansör boşluğu, merdivenler, bahçe duvarı, çatı vb.) payınıza düşen kısımları da dahil etmelisiniz. Dış duvar dahil gerçek metrekare bilgisi belediyeden öğrenebilirsiniz ve buna ortak alan payını tahminen ekleyebilirsiniz. Ben 132 m2 iç duvardan ölçümlü evime dış duvar ve tahmini ortak alan payım dahil toplam 150 m2 üzerinden sigorta yaptırıyorum.
5-Eşyalarınız, tesisat ve dekorasyonlarınız için de İDS teminatı alın.
DASK sadece konutunuzun yeniden inşa bedelinin bir kısmını karşılar. Bu nedenle eşyalarınızın, tesisatınızın ve dekorasyonlarınızın eskimişliğine uygun makul bir değerler belirleyerek İDS ile sigortalayın.
6-Enflasyon klozu seçimine dikkat edin.
Poliçenizdeki enflasyon klozu, her ay açıklanan TÜFE oranlarına veya piyasa tahminlerine yakın bir şekilde belirlenmeli. (Bu kloz her ne kadar yanlışlığına inansam bile mevcut uygulama bu şekilde, denetim otoritesin de bu ugulamaya birşey demiyor.)
7-Komşu Mali Mesuliyet Sigortası (KMMS) yaptırın.
Allah korusun, dairenizde çıkabilecek bir yangın veya hasarın komşularınıza zarar vermesi durumunda maddi sorumluluğunuz ağır olabilir, servetinizi kaybedebilirsiniz. Bu nedenle mümkünse limitsiz KMMS poliçesi yaptırın. Eğer limitsiz poliçe sunan bir sigorta şirketi yoksa, teminat tutarını yüksek seçmeye özen gösterin.
8-Poliçe içinde tazminat ödemelerinde tenzili muafiyet (sigorta bedelinin %. kısmının her harülkarda ödenmemesi) ve koasürans (sigorta bedelinin %. kısmının sigortalı üzerine bırakılması) uygulama durumlarına dikkat edin, mümkün mertebe muafiyetsiz ve koasüransız sigorta yaptırın, çok daha pahalı oluyor diyorsanız, kabul edeceğiniz düzeyde muafiyet veya koasüransı kabul edin. Ancak sadece deprem teminatlarına ilişkin mevzuatın zorunlu kıldığı muafiyet ve koasürans durumlarını değiştiremezsiniz.
9-Yangın sigortasında teminat dışı olup ta satın alınabilecek ek teminatlar; sigorta hasara sebebiyet veren şey (risk) ne ise ona göre teminat verir:
-Grev, lokav, kargaşalık, halk hareketleri: Bu tür eylemler sonrası konutunuzdaki oluşan hasarlar için
-Terör: Terör hareketleri sonucu hasarlar için
-Deprem ve Yanardağ Püskürmesi: Deprem ve yanardağ püskürmesinin sebebiyet olduğu zararlar için
Kar ağırlığı: Karın birikmesi sonucu oluşan zararlar için
Sel ve su baskını: Sel ve su baskını oluşan zararlar için
Yer kayması: Toprak kayması sonucu oluşan zararlar için
Fırtına: Fırtına sonucu oluşan zararlar için
Dahili su: Evde musluk açık bırakması, boru patlaması sonucu oluşan hasarlar için
Duman: Duman sonucu oluşan zararlar için
Taşıt çarpması: çarpma ile oluşan zararlar için
Kara Taşıtları: çarpma ile oluşan zararlar için
Deniz Taşıtları: çarpma ile oluşan zararlar için
Hava Taşıtları: çarpma ile oluşan zararlar için
Kötü niyetli hareketler: üçüncü kişilerin kötü niyetli hareketleri sonucu oluşan zararlar için
10-Aşağıda sayılanlar teminat kapsamı dışındadır. Ancak, sigorta bedellerinin poliçede ayrıca belirtilmesi kaydıyla ek sözleşme ile teminat kapsamı içine alınabilirler:
1- Sanat veya antikacılık bakımından değeri olan; tablolar, resimler, kitaplar, gravürler,
yazılar, heykeller, biblolar, kolleksiyonlar, halılar ve benzerleri.
2- Modeller, kalıplar, plan ve krokiler, ihtira beratları, belgeler, ticari defterler ve benzerleri.
3- Nakit, hisse senedi ve tahvil, kıymetli kağıtlar, her çeşit altın ve gümüş ve bunlardan mamul ziynet eşyası ve mücevherler ve sair kıymetli madenler ve mamulleri, kıymetli taş ve inciler ve benzerleri.
4- Deniz ve hava taşıtları ile motorlu kara taşıtları ve bunların yükleri. (Hareket hali hariç)
5- Emanet ve ariyet mallar.
6- Enkaz kaldırma masrafları.
7- Kira kaybı ve intifadan mahrumiyet (Konutunuzu kullanmadığınız süre için).
8- Yangın ve infılak mali sorumluluğu. (Yangın ve infilak mali sorumluluğu ek sözleşmeyle
bu genel şartlara ve ilişik kloza göre teminat kapsamı içine alınabilir.)
9. Sigorta sözleşmesiyle teminat altına alınan rizikoların gerçekleşmesi sonucunda doğrudan veya dolaylı olarak meydana gelen her türlü çevre kirliliği sebebiyle oluşabilecek bütün zararlar.
11-Teminat dışı haller ise;
Yangın_Sigortası_Genel_Sartları.pdf
12-Yangın sigortası poliçesine diğer sigortaları da dahil edebilirsiniz. Bu durumda poliçeye paket poliçe denilmektedir.
-Hırsızlık
-Cam Kırılması
-Ferdi kaza gibi
Özetle, konutunuzun taşıdığı riske göre ek teminat almalısınız, örneğin sel tehlikesi varsa sel su baskını teminatı, hırsızlık riski yüksekse hırsızlık teminatı almalısınız. Beyoğlu’ndaki eski binalara “çökme” teminatı verilmemekte, bilmek lazım. Yazlık yerlerde hırsızlık teminatını boş kalan ayları kapsayacak şekilde (normalde bir ay boş kaldıktan sonra yapılan hırsızlık tan doğan zararlar ödenmez) almak lazım.
Son not: Kiracı iseniz eşyanız için, evi kirada olan ev sahibi iseniz eşya hariç yukarıdaki bütün teminatları içeren bir sigorta yaptırın.